Nie. Nie ma przepisów ograniczających swobodę wyboru kancelarii notarialnej. Można skorzystać z usługi dowolnego notariusza, niezależnie od miejsca zamieszkania lub siedziby klienta, rodzaju czynności notarialnej lub położenia jej przedmiotu. 

Nie. Mimo dynamicznego rozwoju technik porozumiewania na odległość (komunikacji elektronicznej), brak jest możliwości dokonania czynności notarialnej bez osobistego stawiennictwa stron, np. poprzez wymianę e-maili lub spotkanie online. Na szczęście w wielu sytuacjach można skorzystać z pomocy odpowiednio umocowanego pełnomocnika. Formę pełnomocnictwa określają przepisy prawa polskiego, ewentualnie prawa obowiązującego w miejscu udzielenia pełnomocnictwa (jeżeli następuje to poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej). Warto jednak pamiętać, że nie zawsze jest to dopuszczalne, np. w przypadku sporządzenia lub odwołania testamentu.

Właściwym miejscem dokonywania czynności notarialnych jest urzędowa siedziba kancelarii notarialnej. Czynność notarialna może być jednak dokonana także w innym miejscu, jeżeli przemawia za tym jej charakter lub szczególne okoliczności, np. stan zdrowia klienta, uniemożliwiający mu opuszczenie miejsca pobytu.

Zależy to od charakteru czynności. Część usług można zrealizować na bieżąco, w szczególności poświadczenia własnoręczności podpisu, zgodności odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym dokumentem, daty okazania dokumentu oraz pozostawania osoby przy życiu lub w określonym miejscu. Wiele czynności wymaga jednak odpowiedniego przygotowania, zgromadzenia dokumentów, zapoznania się z aktami księgi wieczystej oraz analizy stanu prawnego i faktycznego.

Nie. Czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim, jednak na żądanie strony notariusz może dokonać dodatkowo tej czynności w języku obcym, korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego.
Tłumacz przysięgły jest uprawniony do:

• sporządzania i poświadczania tłumaczeń z języka obcego na język polski, z języka polskiego na język obcy, a także do sprawdzania i poświadczania tłumaczeń w tym zakresie, sporządzonych przez inne osoby;
• sporządzania poświadczonych odpisów pism w języku obcym, sprawdzania i poświadczania odpisów pism, sporządzonych w danym języku obcym przez inne osoby;
• dokonywania tłumaczenia ustnego.

Na stronie internetowej Kancelarii można znaleźć link do listy tłumaczy przysięgłych, prowadzonej przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Wyszukiwarka umożliwia szybkie dotarcie do odpowiedniego profesjonalisty.

Prawo wciąż się zmienia, pojawiają się nowe wymogi. Zmiany polegają niekiedy na ograniczaniu swobody dokonywania czynności prawnych, stąd dokumenty służą często wykazaniu, że zamierzona czynność nie jest limitowana. Jako przykład można wskazać znowelizowane przepisy ustawy z 11.04.2003r. o kształtowaniu ustroju rolnego lub ustawy z 28.09.1991r. o lasach.

Zależy to od charakteru czynności prawnych i rodzaju wpisywanych danych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się w księdze wieczystej na podstawie wypisu z rejestru gruntów, wypisu z rejestru budynków lub wypisu z kartoteki budynków, a także wyrysu z mapy ewidencyjnej. Jeżeli jednak zmiana oznaczenia nieruchomości dotyczy wyłącznie jej położenia lub sposobu korzystania z niej, a także numeracji działek ewidencyjnych lub obrębu ewidencyjnego, do wpisu w księdze wieczystej wystarczy wypis z rejestru gruntów. Wyrys z mapy ewidencyjnej jest zawsze wymagany w przypadku ujawnienia podziału nieruchomości lub odłączenia jej części do innej księgi wieczystej. 

Wymienione wyżej dokumenty muszą być opatrzone klauzulą organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków stwierdzającą, że są przeznaczone do dokonywania wpisów w księgach wieczystych.

Zgodnie z art. 19 ust. 6 ustawy z 28.07.1983r. o podatku od spadków i darowizn, jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony, lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być:

1. zbycie praw do spadku,
2. zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem:
   
   1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego,
   2. darowizny, polecenia darczyńcy,
   3. zasiedzenia,
   4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
   5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu,
   6. nieodpłatnej renty.

Wymóg ten dotyczy wyłącznie:

• osób fizycznych, gdyż inne podmioty nie są podatnikami tego podatku,
• zbywców praw do spadku, rzeczy lub praw majątkowych, a także osób ustanawiających obciążenie, nie zaś ich poprzedników prawnych.

Nie ma znaczenia, na jakiej podstawie następuje zbycie, może to być np. umowa sprzedaży, zamiany lub darowizny. Przez obciążenie rzeczy lub praw majątkowych należy rozumieć np. ustanowienie hipoteki, użytkowania lub służebności. Wymienionych wyżej dokumentów nie można zastąpić decyzją ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego i dowodem wpłaty podatku.

Z uwagi na treść przepisu przejściowego zawartego w art. 3 ust. 1 ustawy z 16.11.2006r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w przypadku zbycia lub obciążenia rzeczy lub praw majątkowych nabytych przed 01.01.2007r. obowiązek dostarczenia notariuszowi dokumentu z urzędu skarbowego będzie obejmował wyłącznie przypadki:

1. zbycia praw do spadku,
2. zbycia lub obciążenia rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych przez zbywcę w drodze spadku lub zasiedzenia.

Nie, o ile notariusz jest płatnikiem danego podatku. Do obowiązków płatnika należy obliczanie i pobieranie podatków, prowadzenie ich rejestru i przekazywanie ich na rachunek właściwego urzędu skarbowego razem z określonymi w przepisach informacjami.

Notariusz jest płatnikiem jedynie w odniesieniu do:

1. podatku od czynności cywilnoprawnych, dokonywanych w formie aktu notarialnego – art. 10 ust. 2 ustawy z 09.09.2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC),
2. podatku od spadków i darowizn, w przypadku dokonywanych w tej formie darowizn, umów nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugód w tym przedmiocie, a także umów nieodpłatnego ustanowienia służebności lub użytkowania – art. 18 ust. 1 ustawy z 28.07.1983r. o podatku od spadków i darowizn (dalej: SD).

Z powyższego wynika, że podatnik musi samodzielnie złożyć deklarację podatkową odnośnie PCC lub SD we wszystkich innych przypadkach, np. po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia lub zawarciu umowy w formie pisemnej z notarialnie poświadczonymi podpisami.

Warto również pamiętać, że na skutek dokonania czynności notarialnych często powstają inne obowiązki podatkowe, w szczególności związane z:

1. uzyskaniem dochodu przez zbywcę: podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), podatek dochodowy od osób prawnych (CIT),
2. dostawą towarów: podatek od towarów i usług (VAT),
3. nabyciem własności nieruchomości: podatek od nieruchomości, podatek rolny, podatek leśny…

Aktualne deklaracje podatkowe można pobrać za pośrednictwem naszej strony internetowej (Przydatne linki).

W myśl art. 12 § 6 ustawy z 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało: 

1. wysłane na adres do doręczeń elektronicznych, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z 18.11.2020r. o doręczeniach elektronicznych, do organu podatkowego, a nadawca otrzymał dowód otrzymania, o którym mowa w art. 41 tej ustawy,
2. nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z  23.11.2012 r. Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub otrzymane przez polską placówkę pocztową operatora wyznaczonego po nadaniu w państwie spoza Unii Europejskiej albo złożone w polskim urzędzie konsularnym,
3. złożone przez żołnierza lub członka załogi statku morskiego w dowództwie jednostki wojskowej lub kapitanowi statku,
4. złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego,
5. złożone przez osobę aresztowaną w administracji aresztu śledczego.

Tak. Notariusz jest płatnikiem niektórych podatków:

1. podatku od czynności cywilnoprawnych, dokonywanych w formie aktu notarialnego – art. 10 ust. 2 ustawy z 09.09.2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC),
2. podatku od spadków i darowizn, w przypadku dokonywanych w tej formie darowizn, umów nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugód w tym przedmiocie, a także umów nieodpłatnego ustanowienia służebności lub użytkowania – art. 18 ust. 1 ustawy z 28.07.1983r. o podatku od spadków i darowizn (dalej: SD).

W ustawach dotyczących PCC i SD wprowadzono jednak zasadę, że podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem czynności notarialnej, określana na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności (w przypadku PCC – bez odliczania długów i ciężarów).

Oznacza to, że podana w umowie cena transakcyjna nie stanowi wartości, na podstawie której ustalana jest wysokość podatku. Wartość rynkowa z różnych powodów może odbiegać od określonej przez strony. Nie chodzi tu wyłącznie o działanie w celu zmniejszenia kosztów transakcji przez obniżenie podatku. Jest tak również wtedy, gdy nabywca rzeczywiście zapłacił cenę niższą (tzw. okazja zakupowa) lub wyższą (np. z powodu szczególnego znaczenia przedmiotu umowy dla nabywcy).

Jeżeli wartość określona przez podatnika nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie go do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.

Jeżeli podatnik, pomimo wezwania nie określi wartości lub poda wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik.

Warto również pamiętać, że:

• podatnik, który składając płatnikowi oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega odpowiedzialności za oszustwo podatkowe na podstawie art. 56 ustawy z 10.09.1999r. Kodeks karny skarbowy,
• zgodnie z art. 34 ustawy z 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa Skarbowi Państwa przysługuje hipoteka przymusowa na wszystkich nieruchomościach podatnika, zabezpieczająca wierzytelności podatkowe.

Ograniczenia wynikające z ustawy z 11.04.2003r. o kształtowaniu ustroju rolnego dotyczą nieruchomości rolnych w rozumieniu Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne. Obowiązuje zasada, że nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Warto jednak pamiętać, że wielkość nieruchomości ma znaczenie, gdyż wiążą się z nią odmienne reguły.

1. W przypadku nieruchomości o powierzchni do 0,2999 ha włącznie nabywcą może być każdy, ponieważ przepisy wspomnianej wyżej ustawy nie są stosowane.
2. W przypadku nieruchomości o powierzchni od 0,3000 ha do 0,9999 ha włącznie nabywcą może być każdy, jednak Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa działającemu na rzecz Skarbu Państwa przysługuje w ustawowym jednomiesięcznym terminie prawo pierwokupu, co wiąże się z koniecznością zawarcia 2 umów notarialnych: umowy sprzedaży warunkowej i umowy przenoszącej własność. Wprowadzono tu 2 istotne wyjątki:
   
   1. w odniesieniu do gruntów rolnych zabudowanych o powierzchni nieprzekraczającej 0,5000 ha, które w dniu 30.04.2016r. zajęte są pod budynki mieszkalne oraz budynki, budowle i urządzenia niewykorzystywane obecnie do produkcji rolniczej, wraz z gruntami do nich przyległymi umożliwiającymi ich właściwe wykorzystanie oraz zajętymi na urządzenie ogródka przydomowego – jeżeli grunty te tworzą zorganizowaną całość gospodarczą oraz nie zostały wyłączone z produkcji rolnej w rozumieniu ustawy z 03.02.1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych,
   2. w odniesieniu do nieruchomości rolnych, które w dniu 30.04.2016r. w ostatecznych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu przeznaczone są na cele inne niż rolne.
3. W przypadku nieruchomości o powierzchni od 1,0000 ha nabycie może nastąpić za uprzednią zgodą Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka, wyrażoną w drodze decyzji administracyjnej, z wyjątkiem nieruchomości opisanych wyżej w pkt 2 ppkt b.

Nie. Zgodnie z art. 72 ustawy z 06.07.1982r. o księgach wieczystych i hipotece (dalej: UKWH), niedopuszczalne jest zastrzeżenie, przez które właściciel nieruchomości zobowiązuje się względem wierzyciela hipotecznego, że nie dokona zbycia lub obciążenia nieruchomości przed wygaśnięciem hipoteki. Ustawodawca przyjął, że wymienione czynności prawne nie zmienią sytuacji wierzyciela hipotecznego (np. banku, który udzielił kredytu zabezpieczonego hipoteką), ponieważ w myśl art. 65 ust. 1 UKWH może on dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości.

Z powołanego przepisu wynika, że:

1. powyższa zasada dotyczy każdego właściciela nieruchomości (również przedsiębiorcy) oraz każdego rodzaju czynności prawnej obejmującej zakaz,
2. nie można ustanawiać:
   
   1. zakazu cząstkowego, np.w odniesieniu do części nieruchomości lub oznaczonych nabywców,
   2. sankcji wobec właściciela zbywającego lub obciążającego nieruchomość, np. kary umownej na rzecz wierzyciela lub natychmiastowej wymagalności roszczenia zabezpieczonego hipoteką,
   3. dodatkowych warunków zbycia lub obciążenia nieruchomości, np. w postaci wymogu uzyskania zgody wierzyciela hipotecznego,
3. przepis ten stanowi lex specialis w stosunku do art. 57 § 2 Kodeksu cywilnego (dalej: KC) i nie należy interpretować go rozszerzająco, stąd dopuszczalne jest wprowadzenie:
   
   1. wymogu poinformowania wierzyciela hipotecznego o planowanej czynności prawnej,
   2. zakazu wynajmu lub wydzierżawienia nieruchomości (są to umowy obligacyjne),
4. stosuje się go odpowiednio do innych przedmiotów zabezpieczenia, np. użytkowania wieczystego i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
5. ma on charakter bezwzględnie obowiązujący, stąd naruszające go postanowienia czynności prawnej są nieważne, jednak zgodnie z art. 58 § 3 KC jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, pozostaje ona w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana.

Omawiane rozwiązanie może jednak naruszyć prawa wierzyciela hipotecznego. Wystarczy zajrzeć do art. 1025 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, wprowadzającego kolejność zaspokojenia z kwoty uzyskanej z egzekucji. Należności zabezpieczone hipoteką znajdują się na wysokim, ale piątym miejscu. Wyprzedzają je m.in. należności alimentacyjne oraz należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach.

Nie. Zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego (dalej: KC) wyróżniamy 2 rodzaje współwłasności:

• w częściach ułamkowych, w przypadku której rozporządzenie udziałem jest możliwe bez zgody pozostałych współwłaścicieli,
• łączną, w przypadku której nie występują udziały i tym samym nie ma czym rozporządzać.

Współwłasność majątku wspólnego wynikająca ze wspólności majątkowej między małżonkami, zarówno ustawowej, jak i umownej (art. 31 i 48 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – dalej: KRO), jest współwłasnością łączną. Co z tego wynika?

1. Każdy z małżonków jest współuprawniony do całego majątku wspólnego i jego poszczególnych składników, a nie do ułamkowej części.
2. Współwłasność łączna istnieje tak długo jak wspólność majątkowa.
3. W tym czasie żaden z małżonków nie może rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 KRO).
4. Od chwili ustania wspólności do majątku, który był nią objęty, stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 46 KRO w zw. z art. 1035 KC).
5. W związku z tym zbycie udziału może nastąpić dopiero po ustaniu wspólności, np. na skutek uprawomocnienia się wyroku rozwodowego lub zawarcia notarialnej umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową.

Tak. Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy z 06.07.1982r. o księgach wieczystych i hipotece (dalej: UKWH), księgę wieczystą można założyć dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, w tym lokalu mieszkalnego, lokalu użytkowego, domu jednorodzinnego, garażu wolnostojącego, a także (z pewnymi wątpliwościami doktryny prawniczej) miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym. Nie jest to jednak obowiązkowe. W związku z tym w obrocie pojawiają się często prawa bez urządzonych ksiąg wieczystych, zaś informację o położeniu lokalu, jego powierzchni, liczbie pomieszczeń oraz osobie uprawnionego zawierają zaświadczenia spółdzielni mieszkaniowych. Księga wieczysta jest zakładana najczęściej w przypadku ustanowienia hipoteki na nabywanym spółdzielczym prawie własnościowym, w celu zabezpieczenia kredytu udzielonego kupującemu przez bank. Wniosek o założenie księgi wieczystej można złożyć w sądzie w każdym czasie, przy czym:

• jeżeli prawo przysługuje 2 lub więcej osobom, każda z nich ma legitymację do samodzielnego złożenia wniosku wieczystoksięgowego (ujawnia się jednak prawa wszystkich współuprawnionych),
• do podmiotów legitymowanych do wszczęcia postępowania należą również spółdzielnia mieszkaniowa oraz wierzyciel uprawnionego, jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej.

Po złożeniu wniosku sąd sprawdza, czy spółdzielnia jest właścicielem budynku, w którym znajduje się lokal. Jeżeli ten warunek nie jest spełniony nie mamy do czynienia ze spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu, a jedynie z jego ekspektatywą, dla której nie można założyć księgi wieczystej.

Jakie są skutki prawne założenia księgi wieczystej?

1. Można ustanowić hipotekę na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu (art. 67 UKWH).
2. Do przeniesienia prawa ujawnionego w księdze wieczystej potrzebny jest wpis do tej księgi (art. 245¹ Kodeksu cywilnego), co wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty sądowej.
3. Domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym, zaś prawo wykreślone nie istnieje (art. 3 UKWH).
4. W razie niezgodności między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył prawo – rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 UKWH).

Nie. Testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy. Dokument zawierający oświadczenie ostatniej woli więcej niż jednej osoby jest nieważny w całości. Można jednak sporządzić dwa oddzielne testamenty powołujące do dziedziczenia tę samą osobę lub testamenty, w których małżonkowie nawzajem powołują się do dziedziczenia.

Pokrewieństwo, podobnie jak powinowactwo, wywołuje często skutki prawne polegające na niestosowaniu wobec osób bliskich ograniczeń obrotu nieruchomościami. Dobrym przykładem jest przewidziane w art. 37a ustawy z 28.09.1991r. o lasach prawo pierwokupu (nabycia) gruntu leśnego, przysługujące Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Lasy Państwowe. Przepisów tych nie stosuje się m.in. w sytuacji, gdy nabywcami są:

• krewni lub powinowaci zbywcy w linii prostej bez ograniczenia stopnia,
• krewni lub powinowaci zbywcy w linii bocznej do trzeciego stopnia.

W związku z tym warto przypomnieć kilka podstawowych informacji, wynikających z przepisów art. 61(7) i następnych Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

1. Wyróżniamy 2 linie pokrewieństwa:
   
   1. prostą, obejmującą osoby pochodzące od siebie (przodków i ich zstępnych), np. dziadek, ojciec, syn, wnuk,
   2. boczną, obejmującą osoby niepochodzące od siebie, ale mające wspólnego przodka, np. rodzeństwo, rodzeństwo przyrodnie, dzieci rodzeństwa.
2. W linii prostej:
   
   1. wstępni to osoby, od których zainteresowany się wywodzi,
   2. zstępni to potomkowie zainteresowanego.
3. Stopień pokrewieństwa ustalamy wg liczby urodzeń, wskutek których powstało pokrewieństwo, np.:
   
   1. w linii prostej: ojciec i córka są spokrewnieni w pierwszym stopniu, dziadek i wnuk w drugim (pokrewieństwo powstało na skutek urodzin córki i wnuka),
   2. w linii bocznej: brat i siostra są spokrewnieni w drugim stopniu (to najbliższy stopień pokrewieństwa w tej linii), ich dzieci w czwartym, natomiast brat i dziecko siostry w trzecim.
4. Z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka, przy czym:
   
   1. trwa ono mimo ustania małżeństwa,
   2. linię i stopień powinowactwa określa się według linii i stopnia pokrewieństwa,
   3. powinowactwo:
      • nie istnieje pomiędzy krewnymi męża i krewnymi żony (brat żony nie jest powinowatym siostry męża),
      • nie obejmuje małżonków krewnych żony lub męża (brat żony jest powinowatym jej męża, ale żona brata nie).

Nie. Zgodnie z art. 157 § 1 Kodeksu spółek handlowych (dalej: KSH) do obowiązkowych elementów umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy wskazanie siedziby spółki. Podobnie jest w przypadku innych spółek. Nie oznacza to jednak, że w umowie podaje się dokładny adres podmiotu (ulica, nr domu i nr lokalu). Wynika to z art. 41 Kodeksu cywilnego, w myśl którego jeżeli ustawa lub oparty na niej statut nie stanowi inaczej, siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający. Powołany przepis stosujemy na podstawie art. 2 KSH, z uwagi na brak regulacji tego zagadnienia w KSH.

Adres spółki jest konkretyzacją siedziby i podlega obowiązkowi ujawnienia w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (art. 38 pkt 1 lit. c ustawy z 20.08.1997r. o Krajowym Rejestrze Sądowym), a także w oświadczeniach pisemnych, skierowanych, w zakresie działalności spółki, do oznaczonych osób i organów (art. 34 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy). Niedopełnienie drugiego obowiązku może skutkować nałożeniem na osoby odpowiedzialne grzywny przez sąd rejestrowy. Nie dotyczy o jednak oświadczeń woli skierowanych do osób pozostających ze spółką w stałych stosunkach umownych.

W związku z powyższym zmiana adresu spółki w granicach tej samej miejscowości nie wymaga zmiany umowy spółki, jednak podlega zgłoszeniu do Krajowego Rejestru Sądowego.
Warto dodać, że w niektórych aktach prawnych pojęcie siedziby wiąże się z konkretnym adresem, np. w art. 11a ustawy z 29.09.1994r. o rachunkowości, dotyczącym prowadzenia ksiąg rachunkowych poza siedzibą jednostki lub miejscem sprawowania zarządu.
Przepisy prawa nie zawsze są spójne…

Nie. Od 01.07.2021r. obowiązuje istotna zmiana dotycząca dokonywania wpisów w rejestrze przedsiębiorców KRS. Zgodnie ze znowelizowanym art. 19 ust. 2 ustawy z 20.08.1997r. o Krajowym Rejestrze Sądowym wnioski dotyczące podmiotu podlegającego wpisowi składa się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Dotychczas można to było zrobić również na urzędowym formularzu papierowym. Co więcej, w myśl art. 19 ust. 7 wspomnianej ustawy wniosek złożony w innej formie niż za pośrednictwem systemu teleinformatycznego i nieopłacony podlega zwróceniu bez wzywania do uzupełnienia braków. Odpowiednie e-formularze KRS można znaleźć na Portalu Rejestrów Sądowych (wymaga zalogowania): https://prs.ms.gov.pl/.