Częsta sytuacja: małżonkowie wspólnie zaciągają kredyt i kupują nieruchomość, jednak później rozwodzą się (ewentualnie ustanawiają rozdzielność majątkową) i przeprowadzają podział majątku wspólnego, polegający na przyznaniu nieruchomości jednemu z nich. Czy małżonek rezygnujący z prawa własności musi spłacać kredyt? Na czym polega przejęcie długu i spłaty kredytu? Jak porozumienie stron wpływa na roszczenia banku? Czy obie te sytuacje mają wpływ na hipotekę?
Spis treści
Czy małżonek rezygnujący z prawa własności jest nadal zobowiązany do spłaty kredytu?
Tak. Podział majątku wspólnego nie ma bezpośredniego wpływu na istnienie zobowiązania wobec kredytodawcy. Dwoje kredytobiorców pozostaje dłużnikami banku i odpowiada za zwrot kredytu i realizację pozostałych roszczeń wierzyciela całym majątkiem teraźniejszym i przyszłym (odpowiedzialność osobista). Można to zmienić poprzez przejęcie długu, unormowane w art. 519 i następnych Kodeksu cywilnego.
Przejęcie długu i spłaty kredytu
Przejęcie długu jest umową, na podstawie której przejemca staje się jedynym dłużnikiem, natomiast druga osoba zostaje zwolniona z obowiązku świadczenia na rzecz wierzyciela. Poza porozumieniem kredytobiorców do skutecznego przejęcia długu konieczna jest zgoda kredytodawcy. Nie zawsze łatwo ją uzyskać, ponieważ wiąże się z ponownym badaniem zdolności kredytowej przejemcy. Zdolność ta jest z reguły wyższa w przypadku dwóch osób odpowiadających za spłatę kredytu. Umowa o przejęcie długu powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie, wymóg ten dotyczy również zgody wierzyciela.
Porozumienie stron a roszczenia banku
W umowie o podział majątku wspólnego można zamieścić oświadczenie nabywcy nieruchomości, że dokona całkowitej spłaty kredytu wraz ze wszystkimi należnościami banku, jak również wykona wszystkie zobowiązania, które w przyszłości mogą zastąpić zobowiązania wynikające z umowy kredytu, a także zgodę zbywcy na to rozwiązanie. Takie porozumienie stron nie wiąże jednak banku, który nadal może dochodzić roszczeń od dwojga kredytobiorców. Jest traktowane jedynie jako umowa o zwolnienie dłużnika od obowiązku świadczenia, przewidziana w art. 392 Kodeksu cywilnego. Nabywca nieruchomości będzie odpowiedzialny względem zbywcy za to, że bank nie będzie od niego żądał spłaty kredytu i spełnienia pozostałych świadczeń wynikających z umowy kredytowej.
Czy przejęcie długu lub porozumienie stron ma wpływ na hipotekę?
Na koniec warto przypomnieć, że powyższe czynności prawne nie wpływają na hipotekę wpisaną w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości. Na mocy hipoteki bank może dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z obciążonej nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością (odpowiedzialność rzeczowa).
Stan prawny: 03.05.2023r.